WYKŁAD
PREMIERA – 30.12.2018, SUPRAŚL | CZAS TRWANIA SPEKTAKLU: 90 minut
Na podstawie „Ksiąg narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego” Adama Mickiewicza
REŻYSERIA: Piotr Tomaszuk
SCENOGRAFIA: Mateusz Kasprzak
MUZYKA: Adrian Jakuć-Łukaszewicz i Piotr Tomaszuk
WYKŁAD
Wykład jest próbą znalezienia teatralnego języka dla „Ksiąg narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego” Adama Mickiewicza. W zamierzeniu twórców przedstawienia stanowi swoiste „domknięcie” „Dziadów”.
Gustaw – Konrad, który w ostatniej scenie „Nocy Drugiej” wierszalińskich „Dziadów” rusza w drogę, w „Wykładzie”, przyjmuje graną przez Rafała Gąsowskiego, postać Pielgrzyma, który głosi swoje ewangeliczne słowo do współbraci, takich jak on wędrowców. Pielgrzymi wędrują w poszukiwaniu ziemi świętej – ojczyzny wolnej. Prologiem tej wędrówki jest fragment pierwszego wykładu Adama Mickiewicza wygłoszonego w Collège de France. Spektaklowi towarzyszy muzyka wykonywana na żywo.
Spektakl bierze udział w IV edycji Konkursu na Inscenizację Dawnych Dzieł Literatury Polskiej „Klasyka Żywa”.
OBSADA
PIELGRZYM
Rafał
Gąsowski
GUŚLARZ
Piotr
Tomaszuk
WDOWA
Monika
Kwiatkowska
DZIEWCZYNA
Katarzyna
Wolak-Gąsowska
KSIĄDZ
Dariusz
Matys
ŻOŁNIERZ
Mateusz
Stasiulewicz
Muzyk
Adrian
Jakuć-Łukaszewicz
RECENZJE
Agnieszka Wojtowicz – Niebezpieczny wieszcz / Teatr nr 6/06-19
Piotr Tomaszuk uczynił z Wierszalina dom Mickiewicza – nie tylko mierzy się z dziełami wieszcza, lecz ma także pomysł na ich współczesną inscenizację. „Wykład” (na podstawie Ksiąg narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego Adama Mickiewicza) jest teatralną parafrazą słynnego zdania Marii Janion: „Do Europy tak, ale razem z naszymi umarłymi”. W przestrzeni nieludzkiej ziemi (charakterystyczne słupy elektryczne) umieścił akcję Wykładu – ekshumując/wywołując (spektakl jest kontynuacją Dziadów) duchy tych Polaków, o których zapomniała historia (postaci odziane są w zetlałe, poszarpane ubrania). Przedstawienie ma wysublimowaną konstrukcję muzyczną. Świetnie prowadzone, w różnym tempie i rytmie. Od zgiełku do grobowej ciszy. Subtelnie nawiązując do Kantorowskiego Teatru Śmierci, tworzy Tomaszuk przedstawienie przejmujące. Spektakl oburzył młodych recenzentów – wizja Polski, jaka się z tego przedstawienia wyłania, jest według nich nie do przyjęcia. Zastanawiam się tylko, co tak naprawdę wywołało to wzburzenie: wizja sceniczna czy słowa Mickiewicza.-Spektakl Tomaszuka można traktować jak przypowieść,-rodzaj moralitetu – reżyser ukazuje dramat narodu, który z powodu własnych przywar został wykorzystany i pogrzebany. Drastyczność tego spektaklu może dla niektórych widzów i recenzentów tkwi właśnie w słowie naród, Tomaszuk odważnie stawia także kwestię wiary, która ten naród scala.Jerzy Doroszkiewicz – O Rzeczpospolitej pięknej sny na jawie / Poranny.pl
„Zasiewajcie więc miłość Ojczyzny i duch poświęcenia się, a bądźcie pewni, iż wyrośnie Rzeczpospolita wielka i piękna”. Tak pisał Mickiewicz. Teatr Wierszalin wie, co czyni.
Magda Mielke / Teatr dla Wszystkich
Wykład” jest rodzajem mantrycznego transu, poprzez który twórcy wydobywają melodyczność języka „Ksiąg”. Psalmiczne instrumenty: bębny, cymbały, korbowa lira w znakomity sposób wytwarzają rytualną energię, reprodukują mickiewiczowski rytm. Są rodzajem wehikułu pozwalającego przepłynąć treści. W takiej atmosferze, opartej na komunikowaniu słowem, ma szansę dojść do transgresji, duchowej przemiany.
Monika Żmijewska – Wierszalin znów wzywa duchy. Ewangeliczny Mickiewicz na scenie / Gazeta.pl
To, co niełatwe byłoby do czytania w wersji pierwotnej, surowej – Wierszalin zamienia w wizualną ucztę. Pełną powagi. Ale też niekiedy z przymrużeniem oka. Tak właśnie na oczach widza dzieje się magia. Magia teatru.
Dominik Sołowiej – Aktualny czy nieaktualny? Mickiewicz w Wierszalinie / DziennikTeatralny.pl
„Wykład” Piotra Tomaszuka to próba wiernego odczytania Mickiewiczowskiego tekstu, naznaczona doskonałym aktorstwem Rafała Gąsowskiego. Wierszalin przyzwyczaił nas do wyjątkowych realizacji, potwierdzających mistrzowski poziom supraskiego teatru. Nic więc dziwnego, że widzowie, z premiery na premierę, mają coraz wyższe wymagania. Czy i tym razem teatr sprostał naszym apetytom na wybitną sztukę? I tak, i nie. „Wykład” to perfekcyjnie zrealizowana inscenizacja, której wystawić możemy oceną wysoką, ale nie najwyższą. Dlaczego? Tomaszuk nie pokusił się o interpretację „Ksiąg…” – interpretację, która pokazałaby ich niepokojącą aktualność.
Chochlik kulturalny / Facebook
„Wykład” sprawia, że słowa spisane sto osiemdziesiąt siedem lat temu stają się dla współczesnego widza ważne. Co ciekawe, choć od pierwszej chwili doskonale czuć estetykę wierszalinową. to przecudnej urody przedstawienie nie stanowi kalki tego, co Tomaszuk i spółka robili wcześniej. Jest… inaczej. Trudny tekst okazuje się nie tylko przystępny i w dziwny sposób nam bliski, formuła mistycznego spotkania – jest zadziwiająco lekka, a żywe obrazy wsysają nas i poruszają do głębi.
Dorota Sokołowska – Spektakl według utworu Adama Mickiewicza na supraskiej scenie – premiera „Wykładu” w Teatrze Wierszalin / Polskie Radio Białystok
Teatr jest wreszcie miejscem, gdzie na serio mówi się o Polsce. Ważne, mocne uderzenie na początek jubileuszu 100-lecia odzyskania niepodległości. Czytajmy Mickiewicza. Chodźmy na Tomaszuka!
Aleksandra Sidor – Po cienkiej linii / TeatrdlaWas.pl
Teatr Wierszalin już dawno zaznaczył się na teatralnej mapie jako jeden z najważniejszych teatrów. Zresztą nie bez przyczyny. Bez względu na to, czy odbierzemy „Wykład” jako groteskowy, czy jako poważny, jest spektaklem wręcz genialnie zrobionym technicznie – zarówno pod względem aktorstwa, scenografii, światła, jak i muzyki. I przy okazji nie traci unikalnej dla tego miejsca atmosfery.
NAGRODY
Nagroda
Publiczności
Wykład
44. Opolskie Konfrontacje Teatralne „Klasyka Żywa”
Opole, 2017